Chorzy z nadciśnieniem naczynionerkowym stanowią 1-2% całej populacji chorych z nadciśnieniem tętniczym. Występuje zwykle po 50. r. ż., częściej u mężczyzn. Nadciśnienie naczynionerkowe to nadciśnienie tętnicze wtórne, spowodowane niedokrwieniem nerki.
Spis treści:
Przyczyny nadciśnienia naczynionerkowego
Chorzy z nadciśnieniem naczynionerkowym stanowią 1-2% całej populacji chorych z nadciśnieniem tętniczym. Nadciśnienie naczynionerkowe występuje zwykle po 50. roku życia, częściej u mężczyzn. Nadciśnienie naczynionerkowe to nadciśnienie tętnicze wtórne, spowodowane niedokrwieniem nerki. Stwierdzane jest często u chorych z ciężkim lub złośliwym nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością nerek lub współistniejącą miażdżycą. Przyczyny nadciśnienia naczynionerkowego:
- miażdżyca,
- dysplazja włóknisto-mięśniowa tętnicy nerkowej,
- zapalenie tętnic:
- guzkowe zapalenie tętnic,
- choroba Takayashu,
- tętniak (tętniaki) tętnicy nerkowej,
- nerwiakowłókniakowatość,
- zwężenie tętnicy nerkowej przeszczepionej nerki,
- uraz tętnicy nerkowe (w trakcie cewnikowania, angioplastyki lub stentu); uraz okołooperacyjny (podwiązanie); uraz jamy brzusznej; zmiany popromienne,
- torbiele nerek, zmiany rozrostowe,
- wrodzona hipoplazja (nieprawidłowe rozwinięcie się organu),
- koarktacja aorty (zwężenie aorty),
- zmiany pozanerkowe – ucisk przez guz (np. guz chromochłonny), krwiak, opadnięcie nerki.
Objawy nadciśnienia naczynionerkowego
Następujące objawy mogą wskazywać na występowanie nadciśnienia naczynionerkowego:
- nagły początek nadciśnienia tętniczego,
- wystąpienie nadciśnienia pomiędzy 30, a 50. roku życia,
- ciężki przebieg i szybki rozwój nadciśnienia złośliwego, które charakteryzuje się wysokim wartościami ciśnienia rozkurczowego (>120-140 mm Hg) i szybkim postępem powikłań w innych narządach (niewydolność serca, nerek),
- oporność na leczenie,
- postępująca niewydolności nerek o niejasne przyczynie,
- nawracający obrzęk płuc.
W badaniu lekarskim można stwierdzić szmer w nadbrzuszu lub śródbrzuszu.
Nadciśnienie naczynionerkowe – rozpoznanie
Badania laboratoryjne:
- badanie ogólne moczu (może wystąpić białkomocz) i badania krwi (hipokaliemia, czyli zmniejszone stężenie potasu we krwi), oznaczenie stężenia kreatyniny i zmniejszone przesączanie kłębuszkowej, czyli GFR,
- oznaczenie aktywności reninowej osocza (ARO), która jest zwiększona.
Badania obrazowe (badania obrazujące naczynia nerek):
- USG techniką Dopplera – podstawowe badanie nieinwazyjne,
- dotętnicza arteriografia – badanie najdokładniej obrazujące unaczynienie nerek,
- angio-TK,
- angio-MR,
- scyntygrafia nerek,
- cewnikowanie żył nerkowych.
Leczenie nadciśnienia naczynionerkowego
Głównym celem leczenia nadciśnienia naczynionerkowego jest normalizacja lub poprawa kontroli ciśnienia krwi oraz poprawa czynności wydalniczej nerki. Leczenie obejmuje również modyfikację czynników predysponujących do rozwoju miażdżycy i leczenie chorób współistniejących. Wybór metody leczenia zależy od obrazu klinicznego i stopnia zwężenia tętnicy nerkowej. Obejmuje leczenie farmakologiczne lub rewaskularyzacyjne (udrożnienie i poszerzenie naczyń).